Atom inanılmayacak derecede küçüktür. İnsan saçının sadece bir teli,500,000 karbon atomu genişliğindedir. Elinize bakın, içerisinde trilyonlarca atom bulunur.
Bu atomlar bir bilye boyutunda olsa eliniz ne kadar büyük olurdu? Neredeyse dünya kadar. Hala kavramakta zorlanıyor musunuz? Peki farklı birşey deneyelim.
Baş parmağınıza bakın ve ucunun içinde bulunduğunuz oda büyüklüğünde olduğunu düşünün. Şimdi odayı pirinçle doldurun. Her bir pirinç tanesi parmak ucunuzdaki hücreyi temsil etsin.
Şimdi pirinç tanesine daha yakından bakalım. Ve her tanenin bir oda büyüklüğünde olduğunu var sayalım ve tekrar pirinçle dolduralım. Bu bize bir proteinin boyutunu gösterir.
Şimdi pirinç tanelerinin arasındaki boşluğu ince kumla dolduralım. İşte atomlar yaklaşık bu kadar küçük.
Peki atomlar neyden yapılmıştır?
Bir atom üç farklı ana parçacıktan oluşur; nötron, proton ve elektron. Proton ve nötronlar birbirlerine bağlıdır ve atom çekirdeğini oluştururlar. Yeğin kuvvet bir arada kalmalarını sağlar. Yeğin kuvvet evrendeki dört temel güçten biridir.
Atomlar kuarklardan yapılmıştır ve kuarklar gluonlar sayesinder birarada dururlar. Kuarkların büyüklüklerini henüz bilemiyoruz. Geometrideki noktalara benzediği düşünülüyor.
Sıfır boyutlu şeyler olarak düşünebilirsiniz. Kuarklar ve elektronların,maddenin en temel bileşeni oldukları varsayılıyor. Elektronlar atom çekirdeğinin etrafında bulunur ve saniyede 2,200 km hızla dolaşırlar.
Bu hız dünyanın etrafını 18 saniyede dolaşmayı sağlayacak bir hızdır. Kuarklar gibi elektronlar da temel parçacıklardandır. Atomun hacminin %99.99999999999’u sadece boşluktur ya da değildir.
Bizim boşluk olarak algıladığımız şey aslında kuantum dalgalanmalarıyla kaplanan bir yerdir. Bu yerde enerji oluşum potansiyeli vardır ve enerji anlık olarak oluşup çözülmektedir.
Bu dalgalanmaların yüklü parçacıkların etkileşimi üstünde temel bir etkisi vardır. Peki atom çekirdeği ve elektronlar ne kadar alan kaplar?
Atomların çekirdeğindeki “boşluğu” atacak olsaydık,Empire State binasının bir prinç tanesi boyutunda olduğunu görürdük. İnsanlığa ait bütün atomlar bir çay kaşığına sığabilirdi. Bu tip şeylerin meydana geldiği uç cisimler de mevcuttur.
Atom çekirdekleri bir nötron yıldızında o kadar sıkışık halde bulunurlar ki üç Güneş’in kütlesine eş değer bir kütle sadece birkaç kilometrelik alana sığabilir.
Elektronlar hem bir dalga fonksiyonu aynı zaman da hem de bir parçacık gibi davranır. Elektronun herhangi bir zamanda bulunma olasılığı olan yerleri hesaplayabiliriz. Bu alanlar yörünge denen olasılık bulutlarıdır. Elektronlar %95 kesinlikte bu alanlarda bulunur.
Bir elektronun bulunma ihtimali, atom çekirdeğinden uzaklaştıkça sıfıra yaklaşır ama hiçbir zaman sıfır olamaz, bu da demektir ki, teoride bir atoma ait bir elektron evrenin öteki tarafında olabilir.
Bu acayip küçük şeyler evrendeki her maddenin yapıtaşlarıdır. Bilinen onlarca elementi oluşturmak için onlarca ana parçacığa ihtiyaç yoktur, sadece üç tanesi hepsinin yapıtaşıdır.
Bir proton ve bir elektron bir hidrojen atomunu oluşturur. Buna bir proton ve bir nötron ekleyelim ve şimdi helyum atomunuz oldu. Biraz daha ekleyelim, alın size karbon ve biraz daha, flor ve daha fazlası, altın vs…
Ve her elementin atomu diğerinin aynısıdır. Evrendeki bütün hidrojen atomları aynıdır.
Örneğin: Vücudumuzda bulunan hidrojen atomlarıyla güneşteki hidrojen atomları aynıdır. Ben Evrenin bu boyutundaki hiçbir şey pek akla yatkın gelmiyor. Ve daha kuantum mekaniği ve parçacık cümbüşünden bahsetmeye başlamadık bile.
Onlar çok daha acayipler! Atomik model atomun keşfinden bu yana birkaç kez değişti ve şu anda kullandığımız da muhtemelen sonuncusu olmayacak.
Bize düşen bilim insanlarının varlığımızın kaynağı olan bu dünya konusundaki araştırmalarına destek olmak .
Bir sonraki insanın aklını alan gelişmeyi beklemek.
