Yüzyıllardır insanlar hayatlarını mahveden, hatta hayatlarından eden virüsler ile savaşmış, kazanmış ve kaybetmiştir. Dünyada insanların dışında bitkiler,hayvanlar, bakteriler ve milyonlarca microskobik canlı yaşamaktadır. Peki insanlığı katleden virüsler hakkında ne biliyoruz?
Günümüzde hala virüsler ile savaşan insanlık bir virüse daha tanık oldu. “Korona Virüsü” Çin’de, binlerce insanın ölümüne neden oldu ve neden olmaya devam ediyor. Peki geçmişten bu güne ülkemize daha yakın olan Avrupa’da kaç tane virüs salgını oldu ve kaç insan öldü, bunu biliyor musunuz?
Avrupa’da nüfüsün azalmasına sebep olan hastalıklar ve virüsler milyonlarca insanın ölümüne neden oldu;
Antoninus (Galen) Salgını
M.S 165 ile 180 yılları arasında Roma İmparatorluğu’nda yaşanmış olan ve doğu bölgesinde yapılan bir savaştan dönen askerler tarafından getirilmiş salgın (virüs) olan Antoninus günde 2 bin kişinin ölümüne sebep olmuş bilinen ilk büyük veba salgınları arasında yerini almıştır.
Araştırmacılara göre yaşanan hastalığın çiçek ya da kızamık olduğundan şüphelenilmiş olsa da gerçek sebebi hala bilinmemekte. Antoninus , Roma İmparatorları Lucius Verus ve Marcus Aurelius Antoninus’un da, bu virüs nedeniyle hayatını kaybetmesine sebep olurken imparatorluk toplam nüfusunun yüzde 30’u bu nedenle ölmüştür.
Jüstinyen Vebası
541 yılında Konstantinopol’de İmparator Jüstinyen yönetiminde Avrupa’da başlayan bir salgın önce Mısır’a oradan Filistin’e, Suriyeye ve oradan da Anadolu’ya yayıldı. Jüstinyen Konstantinapol’a tüm giriş çıkışları kapatsa da virüs askeri birliklerin şehre getirdiği malzemeler arasında yer alan fareler yoluyla yayıldı.
Farelerin tüyleri arasına kendilerini gizleyen, bir milimetreden küçük ‘Xenopsylla’ olarak isimlendirilmiş uçucu bir böcek, midesinde ‘Pasteurella pestie’ diye adlanırılan ölümcül veba bakterisi taşıyordu. Bu böcekler etrafa yayılarak bölgede bulunan diğer farelerin tüyleri arasın yer bularak hızla çoğaldı.
İnsan vücudunun herhangi bir bölgesine ısırarak virüsü yayan böcekler, hastalığı bulaştırdıkları insanların çok kısa süre içerisinde ölmesine sebep oldu.
Bir hafta içinde veba şehirde hızla yayıldı ve ölümlerin ardı arkası kesilmedi. Sarayın çevresi askeri birlikler tarafından karantinaya alındı. Başlangıçta günde birkaç yüz olan ölü sayısı, kısa süre sonra binlere hatta on binlere ulaştı. Mezar yerleri dolunca, ölüler denize atıldı.
Hastalık zamanla kendiliğinden yok oldu ancak o zamana kadar dönemin en kalabalık şehirlerinden biri olan Konstantinopol nüfusunun yüzde 40’ı kadar insanın ölümüne şahit oldu. Salgın nedeniyle iş gücü ve asker sayısını kaybeden Bizans’ın zayıflamasına ve saldırılara açık hale gelmesine sebep oldu ki bu durum Avrupa tarihinde çok büyük değişikliklere neden oldu.
Kara Veba
1346 ile 1353 yılları arasında 7 yıl boyunca süren Kara Veba salgınının 75 ila 200 milyon arasında insanı öldümüne neden olduğu düşünülüyor. Ölüm sayısının tam bilinmemesi ile birlikte, özellikle Avrupa nüfusunun bu yıllarda yüzde 30 ila yüzde 60 oranda azaldığı ifade edilmiştir.
Yaşanan olaylar sonrası toplumda tanrının ve kilisenin sorgulanmasına sebep olan Kara Veba salgını, dinde reformun ve hayatın pek çok alanında rönesansın başlamasının başlıca nedenlerinden biri olduğu söylenmekte.
