Baykuşların küçük yılanları çalarak evlerinde evcil hayvan gibi beslemeleri, bir çocuk filminin konusu gibi görünebilir, ancak doğa beklenmedik bir çok şeyle doludur ve Teksas’ta, çığlık baykuşlarının onlarla birlikte küçük kör yılanları eve getirme alışkanlığı vardır.
Kuzey Amerika’nın doğusunda hayatlarını sürdüren Doğu çığlık baykuşları. Küçük boyutları ile bilinirler – sadece 15-25 cm boyunda ve yüksek desibeldeki çığlık atabilme yeteneğine sahiplerdir. Diğer bütün baykuşlar gibi onlar da uzman avcılar, sessizce uçuyor ve karanlığın örtüsü altında avlanıyorlar.
Yuvalama mevsiminde, kuşlar sadece kendilerini avlanmazlar. Avı yakaladıklarında öldürürler ve aç baykuşların beklediği ağaç deliğine geri getirirler. Ama bir hayvan çığlık baykuşlarının pençelerinden korunuyor gibi görünse de Teksas kör yılanı yuvaya tutsak öldürülmeden getirilir.
Bu olağandışı davranış, 1980’lerde araştırmacılar tarafından baykuşları gözlemlerken fark edildi. “Sürüngen avı, genellikle bir yuvaya getirdikten sonra yetişkin çığlık baykuşlarının ayaklarında ölü olarak sallanmakta, ancak… kör yılanlar onları taşıyan baykuşların ayaklarına canlı bir durumda yuvaya getirilmekteydi.”
Teksas kör yılanları (diğer adıyla iplik yılanları) genel olarak solucanlarla karıştırılabilir. Tipik olarak 30 cm’den daha kısa uzunluktadırlar ve zamanlarının çoğunu toprağa gömülü bir şekilde geçirirler. İsimlerine rağmen, tamamen kör olmamakla birlikte görme duyuları çok zayıftır.
Baykuşların yılan koruyucu davranışlarından şaşkın olan bilim adamları yuvaları bir süre inceledi. Kör yılanların bir kısmı baykuş yavruları tarafından yenilirken, çoğu yavru kuşun dibinde, yuvanın altındaki kısma gömüldüklerini keşfettiler.
Ama dahası da vardı. Yakın inceleme sonrasında, içinde yılan bulunan yuvaların çok daha az böcek olduğunu ortaya çıktı. Baykuşlar tarafından yuvaya getirilen kör yılanların, yuvanın alt kısmında bulunan karınca, termit ve larvaları tükettiği gözlemlendi.
Araştırmacılar, yılanların varlığı gelişmekte olan baykuş yavruları için iyi miydi?
Yılanların, büyüyen yavrulara parazit haline gelebilecek veya yiyeceklerini kirletebilecek potansiyel olarak sinir bozucu böcekleri yiyerek hayatta kalıyorlardı.
Birkaç hafta boyunca yavruları izlediler, tartıp değerlendirdiler. Bunun sonucunda, kör yılan ile yaşayan bebek kuşların daha hızlı büyüme eğiliminde olduklarını ve hayatta kalma şanslarının daha yüksek olduğunu buldular. Yuvaya canlı olarak getirilen yılanlar sadece bir kaza değildi . İplik yılanları farkında olmadan ebeveyn baykuşların yardımcıları gibi davranmaktaydı.
Bu dikkate değer bir simbiyoz vakası, türler arasında bir ortaklık. Bazıları buna iki türün birbirlerine fayda sağladığı bir durumu tanımlayan karşılıklı menfaat olarak adlandırmış olabilir. Fakat yılanların görevlerini bitirdikten sonra baykuşlar tarafından yenildiği (ve yuva boşaltıldıktan sonra) göz önüne alındığında, bu gerçekten bir hayvan türünün diğerine bir şeyler yapmaya zorlaması ve diğerinin bu durumla başa çıkmak için elinden geleni yaptığı ortak bir ilişki.
