Dijital Flört Şiddeti
İnternetin sivillerin kullanımına açılmasıyla birlikte birçok yeni kavram ve kuram hayatımıza girdi veya internet, eski kavram ve kuramları dönüştürdü. “Web 2.0” olarak da adlandırılan bu “herkes için ve herkes tarafından internet” diye de sloganlaştırabileceğimiz sistem ortaklaşa ve sürekli bir dijital üretim ve tüketim ağını ifade etmektedir.
Bütün sektörler aslında ortak bir paydada buluşturulmak üzere internete taşınmıştır. Bugün dünya üzerinde dijitalleşmemiş bir mal veya hizmet sektörü yoktur. Bu kuşatıcı ağ içerisinde aktarılan insan davranışlarında da belli değişiklikler söz konusudur. Kamusal alandaki bazı dinamiklerin sanallaşmayla birlikte önemini kaybetmesinden veya bilinçsizce önemsenmemesinden dolayı birçok uyum ve şiddet sorunu ortaya çıkmıştır. Bunlardan biri de dijital flört şiddetidir.
Dijital flört şiddetinin farkına varabilmek için öncelikle bazı eylemleri neden yaptığımıza ve bazılarından niçin kaçınma eğiliminde olduğumuza bakınca bağlamına göre farklılık göstermekle beraber, bir eylemde bulunurken daima toplumsal yönelimler ve güdülerimizin çatışmasıyla kendi dengemizi bulduğumuzu ve bu dengeyi esas alarak eylemimizi gerçekleştirdiğimizi görebiliriz.
Toplum bazı davranış modellerini ve düşünceleri onaylayıp bunları sergileyen bireylere karşı kucak açan bir tutum içine girerken bazılarını yasaklar ve onları sergileyen bireyleri dışlar ve hatta bir ülkedeki hakim siyasi elemanların ajandalarına göre de mahkum olmasına ve işkence görmesine karar verebilir.
Medya ve siyasi aktörlerin söylemleriyle beslenen toplumsal kanaatler bu anlamda aslında nihai bir yargıç olmakta ve zamanın ruhunu belirlemektedir. Birey de topluma uyum sağlamak adına kendi aykırı olarak görülen düşüncelerini açıklamaktan kaçınır ve edimleriyle düşünceleri sürekli bir gerilim halinde kalır. Bu anlamda toplum kimi zaman bir grup kesimini izole eden, bastıran zalim bir organizma halini alır kimi zaman da çoğunluğun faydası ilkesine göre bir zemin belirler.
Bu anlamda romantik ilişkilerde de belirli kurallar ve yasaklar olduğu aşikardır. Aynı toplumsal unsurlara ve kişisel sınırlar ve ilkelere göre bireyler romantik ilişkilerine yön vermektedir. Romantik ilişkilerde toplumun yarattığı cinsiyet rollerinin önemi büyüktür.
Bireyler çoğunlukla cinsiyetlerine göre bazı kabullerle ve belirli normlar çerçevesinde eylemlerde bulunurlar. Bu aşamada ortaya çıkan flört şiddeti aralarında evlilik bağı bulunmayan partnerlerin birbirlerine uyguladıkları fiziksel veya psikolojik her türlü şiddeti ifade etmektedir.
Partnerler fiziksel olarak yaralamanın yanında birbirlerine; yok sayma, yerine karar verme, takip etme, sosyal hayatını ve yaşam tarzını değiştirme yada kısıtlama gibi eylemlerle de şiddet uyguluyor olabilirler. Yapılan araştırmalar göstermektedir ki, son derece yaralayıcı olan bu tür eylemleri- fiziksellik barındırmayan edimsel ve sözlü birçok şiddet eylemini- katılımcıların çoğunluğu, şiddet olarak görmemektedir.
Bireylerin bahsi geçen Web 2.0 ağına dahil olan birçok medyum üzerinden sanal kimlikler yaratarak kendilerine yeni bir yaşam alanı oluşturmaları şiddet eylemlerinin alanını da genişletmiştir. Kişiler, güdülerinin tatminini, yüz yüze iletişimde yoksun bırakıldığını düşündüğü yada ifade etmekten çekindiği bir kişiliğini bu araçlar üzerinden ortaya çıkarabilmektedir. Dijital flört şiddeti romantik ilişkilerdeki şiddetin sanal karakterler üzerinden ifadesidir. Dijital flört şiddeti eylemleri şu durumlarla ele alınmıştır:
partnerlerin birbirinin sosyal medya arkadaşlarına ve gönderilerine müdahale etmesi; birbirinden sosyal medya hesaplarının şifrelerini istemesi,
partnerlerin birbirinin nerede olduğunu kontrol etmesi ve bu sebeple konum göndermelerini istemesi,
partnerlerin birbirini sürekli araması ve mesajlara anında cevap beklemesi,
partnerlerin birbirlerinin telefonunu veya bilgisayarını izinli veya izinsiz karıştırması,
partnerlerden birinin diğerine onayı dışında cinsel içerikli mesaj göndermesi veya diğerini cinsel içerikli mesaj göndermeye zorlaması.
Dijital flört şiddeti eylemleri ve sanal taciz, zorbalık, kimlik hırsızlığı gibi eylemler yapılan internet düzenlemeleri ve yasalarla yaptırıma tabii hale getirilmeye çalışılsa da birçok ülke bu konuyu oldukça geriden takip etmektedir. Dijital medyalarda gerçekleşen her olayın fiziksel dünyada da doğrudan etkisi olduğunu her zaman hatırlamak, kişisel sınırlara uymak, içinde bulunduğumuz kamusal düzeni ve bireyleri yozlaşmış, güvensiz ve itibarsız olmaktan alıkoyacak bir adımdır.
Yazar: Ahmet Yıldırım
Uzm. Psikolog Sekine İpek’in Dijital Flört Şiddeti isimli kitabından yararlanılmıştır.
