Kızıl civanın, nükleer silahların ve çeşitli silah sistemlerinin oluşturulmasında kullanılan belirsiz bir bileşim maddesi olduğuna inanılıyor. Nükleer silahların geliştirilmesi ve üretimini çevreleyen büyük gizlilik nedeniyle, kızıl civa bulunduğuna dair bir kanıt yoktur. Bununla birlikte, kamu literatüründe analiz edilen ‘kızıl civa‘ olduğu iddia edilen tüm numunelerin, silah üreticilerine pazarlanan yaygın kızıl maddeler olduğu düşünülmektedir.
Bu nedenle kızıl civa, silahlar için karaborsadaki saf alıcılardan yararlanmaya çalışan satıcılar tarafından sürdürülen bir aldatmaca olarak kabul edilir. 1979’dan beri uluslararası karaborsalarda ‘kızıl civa‘ raporları var, ancak aldatmaca en çok 1990’ların başlarında, kilogram başına 1.800.000 $ kadar yüksek fiyatlar istendiğinde ün kazandı.
Gerçekten var mı?
Emin olabileceğimiz tek şey, bunun bir pazarlama hilesi olduğudur. Sovyet nükleer uzmanlarının ilk olarak 1970’lerde dağıtılamayan hayal edilemez yıkıcı güce sahip gizemli bir patlayıcı malzeme ürettiği söylentileri ve birkaç resmi soruşturma ardından gelen reddetmelere rağmen bu hikaye yaşamaya devam ediyor. Bu efsane yakın bir zamanda bir grup teröristin bomba yapımı için malzeme olarak kızıl civa satın almaya çalıştığı haberinin basında yer almasıyla tekrar gündeme geldi.
Kime inandığınıza bağlı olarak, kırmızı civa ya ayrıntılı bir aldatmaca, ya da eski Demir Perde’den kaçırılan nükleer malzeme hazırlamak için bir tetikleyicidir.
1950’lerde Aldermaston’daki Atom Silahları Kuruluşunda çalışan nükleer fizikçi Frank Barnaby, ‘Kimse bu tür şeyleri kirli bir bomba için satın almayı hayal etmezdi’ diyerek şöyle devam etti: ‘Bir terörist için sıradan bir patlayıcıya veya radyoaktif bir kaynağa karşı önemli bir avantaj sunmaz. Kırmızı civa çok miktarda para harcama zahmetine girmek hiç mantıklı bir seçenek değil.’
Özellikle haberlerde belirtilen 300.000 £ değerinde bir kilo civa 1994 yılında Rus başsavcılığı tarafından yapılan soruşturmaya göre, ‘Sovyetler Birliği‘nin çöküşünden sonra Avrupa ve Ortadoğu’daki Rus kaçakçılar tarafından satıldı.
Bazıları ara bileşiğin patlama verimini çoğaltabildiğini ve geleneksel Sovyet nükleer silahlarının içinde veya bir roket yakıt katkısı olarak kullanılabileceğini söylüyor. Diğerleri, bileşiğin, evrak çantası büyüklüğünde bir füzyon bombası içinde bir tetikleyici olarak hareket etmek için yeterli ısı ve basınçla patlayabilen saf kırmızı cıva üretmek için nükleer reaktörlerin çekirdeğinde ışınlandığını söylüyor.
Viyana’daki Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu sözcüsü farklı bir görüşe sahip. ‘Kırmızı civa yok,’ diyor ve ekliyor. ‘anlamsız bir tartışma.’
