En iyi ahlak sistemi hangisidir?
En iyi ahlaki sistem (mutlak ahlak) diye bir şeyin varlığı söz konusu değildir. Bu konu tamamen yaşadığınız sosyal çevre ile alakalı. Antik bir kabilede hamileler, topluluğun en zekisi, en güçlüsü gibi enler ile cinsel ilişkiye girer.
Böylece çocuğun onların genine sahip olacağı düşünülür. Bu davranışa günümüzde “ahlaksız” damgası vurulmuş olsada söz konusu toplumda geleneksel bir ahlaki davranıştır. Aynı şekilde kızların sünnet olması da, el öpmek de… Bu konuda en özet cevabı Nietzsche; “Ahlaksal olay yoktur, yalnızca olayların ahlaksal yorumu vardır” ifadesini kullanmıştır.
İşlenen suçları, doğruları ve yanlışları biz tanımlıyoruz. Doğada yumurtalarını başka tür kuşun yuvasına bırakıp, orada katliam yapan guguk kuşu suçlu bulunmuş mudur? Belki guguk kuşu olsak davranışı “yanlış” diye yasaklardık fakat şu an umrumuzda bile değil.
Doğasında var diyerek belgeller de izliyoruz. Çünkü bu “doğada var” diye kabul etmiyoruz. Onu değiştirmeye çalışıyoruz. Analizler yapıp “yanlış” olarak düşündüğümüz şeyleri yasaklıyoruz. Diğer hayvanlar gibi empati de yapıyoruz. Ama aslanın, leoparın avını çaldığı gibi yemek çalmayı “yanlış” gözüyle bakıyoruz.
Öte yandan Yuval Noah Harari’ye göre insan türünün ahlak anlayışı altında tanımadığı insanlarla sistematik işbirliği yapabilmesi söz konusu. Bunun için bir güven sağlayıcı faktör gerekli.
Hırsızlık yapmak ve insanları zarar vermek güvensizlik yaratacağı için işbirliği yapma konusunda sorunlar yaratacak. Tamamen zorbalık ile yürüyen gruplarda dahi bir güven ilişkisi olmak zorunda. Mafyatik örgütlenmelerde bile kendince bir ahlak sistemi (yani racon) olması bu nedenledir.
Evrenselliğe giden yolda “davranışlar bütünü” olan ahlak anlayışımız: Kendine yapılmasını istemediğini başkasına yapma şeklinde yorumlanmıştır. Dolayısıyla popülasyon da “güven” elde ediyoruz. Daha iyisini bulana kadar elimizdeki en iyisini “En iyi ahlaki sistem” olarak tanımlıyoruz.
