Gözlüğü Kim İcat Etti?
Birçok iddianın bulunmasına rağmen, gözlük mucidinin kimliğini kanıtlayan hiçbir kanıt yoktur. Bu iddiaların en iyi bilinenleri, Floransa’dan 13. yüzyıl İtalyanı olan Salvino D’Armati’ye atfeder. 1841’de Santa Maria Maggiore kilisesinde bulunan bir mezar, D’Armati’yi “gözlüklerin mucidi” olarak tanımlar, ancak günümüzde bu iddia hileli bir iddia olarak kabul ediliyor.
Gözlük olarak değerlendireceğimiz ilk çift, İtalya’nın Pisa kentinde 1200’lerin sonlarında ortaya çıktı ve daha çok kulplarının üst kısmına perçinlenmiş iki küçük büyüteç (dışbükey şekilli camdan yapılmış) gibi görünüyordu. Franciscan Friar Roger Bacon, 1266’da düzeltici lenslerin bilimsel ilkeleri hakkında yazdı, ancak bu bilgiyi gözlük oluşturmaya uyguladığına dair bir kanıt yok. Bundan önce, 1000 yıl boyunca, Kahire’deki Alhazen adlı bir Arap matematikçi, ona Modern Optiklerin Babası adının verilmesine sebep olan optik temalı eserler yazdı.
İlk gözlükler nasıldı?
İlk gözlükler metal veya kemikten yapılmış çerçevelere ve kuvarsdan yapılmış lenslere sahipti çünkü o zamanın “gözlükçüleri ” camda kusursuz lens üretme kabiliyetine sahip değildi.
14. yüzyılda, Venedikli ustalar “göz hastalıkları için diskler” yapıyorlardı. İtalyanlar mercimek fasulyesine (lentil beans) benzer şekilde oldukları için bu cam disklere lens ismini verdiler. En eski lensler dışbükey, ortada dışa doğru şişmiş ve uzak görüşlülüğü düzeltmek için kullanılmıştır.
1451’de Almanya’daki Cusa Nicholas’ı, merkezde daha ince ve uçlarında daha kalın içbükey lensler kullanarak yakın görüş bozukluğu yaşayan insanlara yardım etmek için gözlük üretti. İlk gözlüklerde ağır ahşap, kurşun veya bakır çerçevelerine yerleştirilmiş cam lensler vardı. Deri, kemik ve boynuzdan oluşan doğal malzemeler daha sonra çerçeve üretimi için kullanıldı.
On yedinci yüzyılın başlarında, daha hafif çelik çerçeveler icat edildi. Kulak ve burun üzerine yerleştirilebilen modern gözlük çerçevesi 1727’de İngiliz gözlükçü Edward Scarlett tarafından icat edildi. Amerikalı bilim adamı ve filozof Benjamin Franklin, lenslerini uzak ve yakın görüş için bölerek bifokallerin icadını gerçekleştirir.
İngiliz bir gökbilimci ve matematikçi olan Sir George Biddle Airy, 1827’de astigmatizmayı düzeltmek için gözlük icat etti. Daha sonra gözlükler şerit veya pince-nez gibi burun köprüsü üzerinde baskı uygulayarak yerinde tutulacak şekilde tasarlanmıştır. Çerçevelerin inşası yüzyıllar boyunca da gelişti ve bugün çok çeşitli stil ve tasarımlarda üretiliyorlar. Çerçeveler genellikle metal veya plastikten, lensler de cam veya plastikten üretilir. 1955’te kırılmaz lensler icat edildi ve 1971’de plastiğin özelliklerini camla birleştiren yeni bir lens geliştirildi.
Gözlüklerin asıl mücidini kesin olarak bilemesek bile, bu teknoloji günümüz dünyasında hala kullanılmaya, geliştirilmeye ve insanlara yardım etmeye devam ediyor.
