Her şeyin başlangıcı! Büyük Patlama: Evrenin bir anda oluştuğu ve sonsuz olmadığını düşüncesi.
Bu düşünce nasıl ortaya çıktı
Yirminci yüzyıla kadar birçok biliminsanı evrenin sonsuz mekan ve zamana sahip olduğunu düşünüyordu. Einstein’in görelilik teorisini kütleçekimini daha iyi anlamamıza yardımcı olmasına ve Edwin Hubble’ın galaksilerin birbirinden uzaklaştığını daha önceki öngörülere uyacak şekilde keşfetmesine dek. 1964’te kozmik arkaplan ışıması tesadüfen keşfedildi genç evrenin kalıntıları diğer gözleme dayalı kanıtlarla birlikte ele alınınca Büyük Patlama bilim dünyasında kabul görülen bir teori haline geldi. O andan itibaren, Hubble teleskopu gibi ileri teknoloji ürünü gözlem araçları Büyük Patlama ve evrenin yapısı hakkında biz oldukça net bir tablo sundu.
Günümüzde yapılan gözlemler evrenin genişleme hızının giderek daha da arttığını ortaya koymaktadır. Peki ama Büyük Patlama nasıl oluştu? Bir şey yokluktan nasıl oluşur? Şimdi bildiklerimize bir göz atalım Şimdilik başlangıç kısmını bir kenara koyalım. Öncelikle Büyük Patlama aslında bir patlama değildi!
Büyük Patlama uzayın her yerde bir anda genişlemesidir. Evren başlangıçta inanılmaz derecede küçüktü ve bir anda bir futbol topu büyüklüğüne erişti, Evren bir şeyin üzerine genişlemedi, uzay etrafına doğru genişledi.
Evren sınırları olmadığı için dışarı doğru genişlemiş olamaz çünkü tanımı gereği evrenin dışı yoktur. Sadece evrenin kendisi vardır. Bu oldukça sıcak ve yoğun bir ortamdır Enerji çok kısa anlarda beliren parçacıklarda kendini ortaya çıkardı.
Gluonlardan quark çiftleri oluştu ve muhtemelen bu quark çitleri daha çok gluon oluşturduktan sonra birbirlerini yok ettiler. Bunlar da etkileşecek başka kısa ömürlü kuarklar bulup yeni quark çifitleri ve tekrar gluonlar oluşturdular
Madde ve Enerji sadece teorik olarak değil pratikte de aynı şeydi. Bu dönemde madde anti-maddeye üstün geldi günümüzde neredeyse tamamen madde ile dolu ve neredeyse de hiç anti-madde içermeyen bir evrende yaşıyoruz.
Her bir milyar anti-madde parçacığı için bir milyar +1 madde parçacığı oluştu. Evrende tek bir devasa kuvvet yerine farklı kurallara göre işleyen birçok farklı kuvvet türü oluştu.
Bu aşamada evren bir milyar kilometre çapına erişti bu da ısısının büyük oranda düşmesine sebep oldu quarkların oluşması ve tekrar enerjiye dönüşmesi döngüsü bir anda durdu.
Bu aşamadan itibaren elimizde olanla yola devam ettik. Kuarklar proton ve nötronlar gibi yeni hadron parçacıkları meydana getirmeye başlar. Kuarklar oldukça fazla çeşitte kombinasyonlarla çok değişik hadronlar oluşturdu ancak sadece çok az bir kısmı, herhangi bir zaman diliminde, kararlı olarak kalabildi.
Şunu unutmayın ki şu aşamada herşeyin başlamasından itibaren sadece bir saniye geçmiş durumda. Evren 100 milyar kilometre boyutuna erişti ve artık birçok nötronun protona dönüşmesi ve ilk hidrojen atomunun oluşmasına uygun olacak kadar soğudu Evrenin bu noktada 10 milyar derecelik sıcaklıkta içinde alabildiğine parçacık ve enerji dolu olan bir çorba olduğunu hayal edin bundan birkaç dakika sonra hızlıca soğudu ve daha kararlı bir hale geldi.
Hadron ve elektronlardan atomlar oluştu ve elektrik yükü daha nötr olan bir ortam haline geldi. Bazıları bu dönemi yıldızlar oluşmadığı ve hidrojen gazının görülebilir ışığın geçmesine izin vermediği için karanlık dönem olarak adlandırmaktadır. Peki, Gözleri olan herhangi bir canlı yokken görülebilir ışık da ne demek oluyor?
Milyorlarca yıl sonunda hidrojen atomları bir araya geldi ve kütleçekimi üzerlerinde müthiş bir basınç oluşturdu bunun sonucunda yıldızlar ve galaksiler oluşmaya başladı. Bunların yaydıkları ışıma tutarlı hidrojen gazını plazmaya dönüştürdü.
Bu günümüzde hala evreni kaplamakta ve görülebilir ışğın geçmesine izin vermektedir.Ve nihayet, ışık meydana geldi!
Başlangıçta ne oldu?
Bu kısmı Büyük Patlama olarak tanımlayabiliriz. Bu aşamada neler olduğunu bilmiyoruz. Doğa yasasaları anlamını yitiriyor, zaman dengesizleşiyor.
Büyük patlama’yı anlamak için Einstein’ın görelilik teorisi ile Kuantum mekaniği kuramını birleştiren bir teoriye ihtiyacımız var. Bu günümüzde sayısız biliminsanının hala çalıştığı bir konudur. ama hala birçok cevaplanamamış soruyla karşı karşıyayız.
Yaşadığımız evrenden önce başka evrenler var mıydı? Yoksa evrenimiz ilk ve tek evren mi? Büyük Patlama’ya ne neden oldu? Şu anda anlayamadığımız doğa yasaları sonucu kendi kendine mi oluştu?
Bilmiyoruz ve belki de hiç bilemeyeceğiz ama şunu biliyoruz ki bildiğimiz anlamdaki evren bundan sonra başladı ve parçacıklara, galaksilere, yıldızlara, Dünya’ya ve size hayat verdi! Bizlerin yapıtaşı ölü yıldızlar olduğu için kendimizi evrenden ayıramayız.
Bizler de evrenin bir parçasıyız. Bizler evrenin kendisini ifade etme biçimiyiz bile diyebiliriz. Öyleyse soracak soru kalmayıncaya kadar biz de onu yaşamaya devam edelim.
