Bazı karınca grupları yalnız kalmazlar. Her gün milyarlarca asker, acımasız bir savaşta binlerce alanda savaşırlar ve bu savaş 100 milyon yıldır sürmektedir.
Karıncalar, 160 milyon yıl önce ortaya çıkmış antik varlıklardır. Ve çok geniş ölçüde ekolojik görevleri çok başarılı bir şekilde gerçekleştirdiler, bu sayede dünyada dominant olan birkaç hayvandan biri oldular.Bugün, 16.000 den fazla farklı tür ve her türe mensup on bin trilyondan fazla birey bulunmaktadır.
Karıncalar toplu hâlde, karadaki tüm hayvan biyokütlesinin %20’sini oluşturuyorlar. İnsanlar gibi, onların da başarıya ulaşma formülü birlikte çalışmaktan geçiyor.
Tek bir karınca pek yararlı değilken, birlikte olağanüstü şeyleri başarabiliyorlar. Karmaşık koloniler inşa edebiliyorlar, hayvanlara bakıyorlar, tarım yapabiliyorlar ya da karmaşık simbiyotik ilişkilere sahip olabiliyorlar.
Ve elbette, karıncalar savaşıyorlar. Aynı türlerin arasında bile düzenli bir çatışma hâli çok yaygındır. Çatışmalar, baskınlar ve istilalar her gün yaşanıyor ve milyonlarca can kaybına yol açıyor. Hadi karıncaların savaşçılarına bir bakalım.
Asker karıncalar. Savaş için yapılmış bir karınca sürüsü. Asker karınca grubu, yaklaşık 200 farklı karınca türü içerir. Asker karıncalar yuva kurmazlar ve milyonlarca birey ile birlikte göçebe tarzı bir hayat yaşarlar.
Avlanma sırasında bazı türler 100 metre uzunluğuna varan sıralar oluştururlar, yollarına çıkan her böceği ve küçük omurgalıları öldürerek hemen parçalara ayırırlar. En büyük av grupları günde 500.000 hayvan öldürebilir.
Bazı asker karıncalar; akkarıncalar, eşek arıları ve diğer karıncalar gibi sosyal böcekleri avlamakta ustalık seviyesine gelmiştirler.
Eşek arıları vahşi ve dayanıklı görünebilirler ama eğer bir karınca ordusu kendilerine doğru gelirse hayatta kalmak için şansları bile olmaz.
Büyük ve güçlü arılar birkaç tanesini alt edebilir fakat çok çabuk etrafı sarılır. Kraliçe arı saldırıdan kurtulsa bile savaşçı karıncalar koloninin larvasını çalar ve bir çırpıda parçalayıp yerler.
Bundan sonrasını kurtarmanın bir yolu yoktur. Savaşçı karıncalar başka bir karınca kolonisi bulduklarında hemen saldırıya geçerler. Bunun dengeli bir savaş olduğunu düşünebilirsiniz ama öyle değil.
Savaşçı karıncalar sosyal bir birey gibi hareket ettikleri için özellikle daha tehlikeli ve daha etkilidirler. Savaşçı karıncaların çoğu tek olduklarında pek etkileyici değillerdir ama hedef koloninin bireyleri savunmaya bile geçemeden onların etrafını çok yüksek sayılarla sarabilirler.
Böylece saldıran taraf kazanmaya daha yatkın olur ve kurban olan koloni de ya büyük hasar alır ya da tamamen yok olur. İlginç bir şekilde, savaşçı karıncalar başka savaşçı karıncalarla savaşmazlar.
İki ordu doğada birbirleriyle karşılaştıklarında ya diğer orduyu görmezden gelip birbirlerinin içinden doğru giderler ya da öylece geçip giderler. Ki evrim açısından bakarsak bu mantıklı bir şey. Savaşçı karıncalarla savaşan diğer savaşçı karıncalar, muhtemelen milyonlarca yıl önce kendi köklerini kurutmuşlardır.
Savaşçılar çok ölümcül olduklarından diğer karınca türleri varlıklarını korumakta uzmanlaşmak zorunda kaldılar. Birçok karınca türü keşifci bir savaşçı karınca görünce panik yapıp yuvasını terk eder. Saldırıdan sonra geri dönüp yuvasını yeniden kurabilmek için taşıyabileceği kadar çok larva taşır.
Diğer karınca türleri de, savaşmak çok faydasız olduğu için yaşayan “koruganlar” keşfetmişlerdir. Bu türlerin, büyük kare kafalı işçi sınıfı vardır.
Savaşçı karıncalar kendilerini gösterdiğinde kare kafalarını yuvaya girişi kapatmak için kullanırlar. Böylece saldıranlar da bir süre sonra vaz geçmek zorunda kalırlar. Ama herkes savaşçı karıncalardan korkmaz. Yaprak yiyen karıncalar, insanlardan sonra dünyanın en büyük ve karmaşık topluluklarından biridir.
Metrelerce derinliğe ve genişliğe ulaşam detaylı yuvalarda yaşarlar ve çok farklı iş bölümlerinde milyonlarca üyesi vardır.
Mesela dev askerler, bir işçiden yüz kat daha büyüktür. Onların tek amaçları,kolonilerini savaşçı karıncalara karşı korumaktır. Yine de onların da bir ezeli düşmanı vardır.
Nomamyrmex Esenbeckii Savaşcı Karıncalar
Nomamyrmex Esenbeckii isimli savaşçı asker türünün besidüzeninde çoğunlukla diğer karınca türlerinin larvaları bulunur. Diğer asker karıncalarla karşılaştırıldığında daha sağlam bir askeri duruşları vardır.
Şimdiye dek bilidiğimiz kadarıyla, olgun bir yaprak yiyen kolonisine başarıyla saldırabilen tek karınca türü onlardır.
Bir yaprak yiyen kolonisi bulduklarında yüz binlercesi uzun bir sıra hâlinde saldırıya geçer. Yaprak yiyen karıncalar saldırıyı fark ettiklerinde hemen kriz moduna geçerler ve derhâl askerlerini uyarırlar.
Onlar da çok hızlı bir biçimde saldırı bölgesini sararlar. Oluşturulan ön hat, birkaç metre genişliğe ulaşabilir ve bir metre derinliğe varabilir. Yaprak yiyen askerleri, savaşçı askerlerle başa baş dövüşe girer, onları hareketsiz bırakıp kafalarını koparmaya çalışırlar.
Küçük olan yaprak yiyen işçileri dedüşmanları tutarak yardım ederler. Ufak ekipler saldırıyı ön hattın arkasına taşırlar ve düşmanlarının bacaklarını kopararak rakip sayısını azaltırlar. Bu sırada saldıranlar da kurban askerlerinin etrafını sarmaya çalışır ve kargaşa içinde onları ölüme sürüklerler.
Güçlü savunmaya ve istikrarlı bir karşılığa rağmen savaşçı karıncalar yine de sayıca üstün gelirler. Bu yüzden savaşın durumunu bilmeden önce yaprak yiyenler kendilerini en kötüsüne hazırlar. İşçiler hemen barikat kurmak için koşar ve olabildiğince fazla yuva girişini kapatarak kuluçkalarını güvence altına almaya çalışırlar.
Eğer yaprak yiyenler, baskıncıları püskürtemezlerse ya da kalan sürede yuva girişlerini yeteri kadar kapatamazlarsa savaşçı karıncalar yuvayı sarıp rakiplerini ezerek geçerler.
Gizli bölgelere kadar yuvayı işgal eder ve yemek için yüz binlerce yaprak yiyen kuluçkasını çalarlar. Yaprak yiyen kolonisi kurtulsa bile ağır bir darbe alır. Savaşı kazanan taraf fark etmeksizin, binlerce ölü karınca savaş alanında yatar. Savaşçı karıncalar saldırdığında, ölüm de peşlerinden gelir.
Ama çok daha tehlikeli karınca ordusu kurabilen başka türler de vardır. Süper koloniler kuran, birçok kıtada binlerce kilometrekare bölgeye yayılan ve kilometrelerce bölümlerde savaşa girebilen bir tür. Ama onlar, kendilerine özel bir yazıyı hak ediyorlar.
Boyutu fark etmeksizin, savaş, karınca hayatının bir parçasıdır. İster dev koloniler arasında olsun, isterse de istila savuşturmaya çalışan küçük gruplarda.
Tropik yağmur ormanlarında da olur, her gün üstünde yürüdüğümüz kaldırım taşlarının arasında da. İnsanlar artık savaşın pek de çok yapmak isteyecekleri bir şey olmadığına karar verdiler. Ama karıncalar için, diğer karınca her zaman düşmandır.
