21 Aralık 2021 tarihinde açıklanan ve faaliyete başlayan Kur korumalı (Kur garantili) Türk Lirası Mevduat Sistemi, parçalı bir şekilde açıklanmış olması ve bazı ayrıntılarının sonradan belli olması nedeniyle bir takım kafa karışıklıklarına sebep oldu. Bu yazımızda bu kafa karışıklıklarının önüne geçmek ve sistemi tam manasıyla tüm açıklığıyla en basit şekilde anlatmaya çalışacağız.
Kur Korumalı Türk Lirası Vadeli Mevduat Hesabı vatandaşların birikimlerini hem faiz getirisi ile avantajlı bir şekilde arttırmasını garanti ediyor hem de bu esnada kurda yaşanacak dalgalanmalara karşı da yatırımınızı korumayı taahhüt ediyor. Bu açıdan yeni sistem yatırımcı açısından tamamen kazan-kazan şeklinde bir geri dönüş sağlıyor.
Peki bu yeni sistemden kimler yararlanabilir, herhangi bir ek ücret ödenecek mi, faiz oranı ne olacak, kaç aylık vadelerle açılabilecek, ve kur farkı nasıl ödenecek? İşte tüm bu sorular ve daha fazlasının cevabını makalemizde bulabileceksiniz.
Kimler Kur Korumalı Mevduat Hesabı Açabilir?
Bakanlık kur korumalı mevduatlardan yararlanacak kişilere çeşitli kısıtlamalar getirdi. Öyle ki bu avantajlı mevduat hesaplarından yalnızca Türkiye’de Yerleşik Gerçek Kişiler faydalanabilecek. Türkiye’de Yerleşik Gerçek Kişilerden kasıt; tüzel kişi olmayan serbest iş veya müstakil bir iş sahibi Türk vatandaşlarıdır.
Kur Korumalı Sistemde Hangi Vadelerde Hesap Açılabilir?
Bu sistemde normal vadeli hesaplarda olduğu gibi 32 günlük faizlerden yararlanmak mümkün değildir. Kur Korumalı sistemde Asgari 3 ay olmak üzere 6,0 ve 12 aylık vade seçenekleri bulunmaktadır. Bu vadelerden birini seçtiğinizde vade bitişine kadar taahhüt edilen haklarınız korunur, ancak sistemden erken çıkmak istediğinizde garanti edilen döviz korumasından feragat etmiş olursunuz. Peki vadeden önce çıkış yapmanız gerekirse hiçbir kazanç elde edemiyor musunuz? Şimdi bu soruya cevap vermeye çalışalım.
Vade Erken Terk Edildiği Taktirde Ne Olur?
Farz edelim ki sisteme 6 aylık model ile giriş yaptınız ve 3. Ayınızda çıkmanızı gerektirecek acil bir durum oldu. Böyle bir durumda hesabınız vadesiz hesaba dönüşecektir ve ve size o güne kadar taahhüt edilen faiz getirisi ve kur koruması ortadan kalkacaktır. Ayrıca tekrar kur korumalı vadeli hesaba dönmek isterseniz de sisteme ilk girdiğiniz gün ki değil o günün kuru üzerinden bir koruma garantisi verileceğini de unutmamanız gerekir. Yani sisteme giriş çıkış yapma hakkınız bulunmamaktadır. Her çıkış sonrasında yeniden ve o günün kur durumuna göre süreç baştan başlatılır.
Herhangi Bir Ücret Talep Edilir mi?
Kur korumalı Türk Lirası Mevduat sistemine girmek istiyorsanız sadece bu işlem özelinde herhangi bir ücretlendirme ile karşılaşmayacaksınız.
Hangi Bankalar Kur Korumalı Türk Lirası Vadeli Mevduat Hesabı Açabilir?
Kur korumalı mevduat hesapları Bakanlıktan yetki almış tüm bankalarda açılabilir. Biz bu yazıyı yazdığımız esnada Döviz Korumalı Türk Lirası Vadeli Hesabı açan bankaları sizler için listeledik.
- Vakıfbank
- Halkbank
- Ziraat Bankası
- Garanti Bankası
- Yapı kredi Bankası
- Denizbank
- Akbank
- Şekerbank
- İş Bankası
- Fibabank
Kur Korumalı TL Mevduat Hesabında Faiz Oranı Nedir?
Döviz korumalı Türk lirası hesaplarında faiz TCMB belirlediği politika faizi asgari olarak uygulanacaktır, bankalar bu faiz tutarının üzerinde de faiz verebilir. Bu nedenle yukarıda listelediğimiz bankalar ile görüşerek faiz oranlarını inceleyebilirsiniz.
Kur Korumalı TL Hesabı Nasıl Açılır?
Döviz korumalı Türk Lirası vadeli mevduat hesabı açmak isteyenler çalıştıkları bankanın en yakın şubesine gidip bilgi alabilirler ve şartlar sağlanıyorsa kolaylıkla bu sisteme geçebilirler.
İnternet ve Mobil Şubeden Kur Korumalı TL Vadeli Mevduat Hesabı Açılabilir mi?
Bu durum bankadan bankaya değişiklik gösterebilir. Bazı bankalar sadece şubeden bu işlemi gerçekleştirirken bazılarıysa internet ve mobil şubeden yapılmasına olanak sağlamaktadır. Halkbank internet şubesinden bu sisteme dahil olunabileceğini duyurmuştur. Bunların yanında bizim tavsiyemiz sistemi daha iyi anlayabilmek adına banka şubenize gidip temsilciniz işe görüşmeniz yönünde olacaktır.
Bu Sistemde Dolar Düşerse Ne Olur?
Bazı yatırımcıların aklına dolar yükselirken zararımı telafi eden sistem dolar düşerken yatırımımdan alacak mı sorusunu getirdi. Bu sorunun cevabı, hayır! Sistem daha önce de belirttiğimiz gibi kazan kazan usulü ile ilerlemekte ve dolar düştüğü taktirde kazancınızı herhangi bir zarara uğratmaz ve size taahhüt edilen faiz tutarı korunur.
Bu Yazı İlgini Çekebilir: Devalüasyon Nedir? Döviz Devalüasyonu Nedir?
Kur Korumalı TL Vadeli Mevduat Sisteminin Ekonomiye Etkileri Nelerdir?
Bu sisteme benzerlik taşıyan bir sistem geçmişte Türkiye’de denenmişti. İlk defa 1960’larda gündeme gelen ve adına Dövize Çevrilebilir Mevduat(DÇM) denilen politika 1967 de uygulandı. O dönemde yurtdışındaki işçiler ve ihracatçılar ilk mevduat hesaplarını açanlar oldu ve ve 3,5 milyar dolar kadar döviz Türkiye’ye girdi. DÇM’lerin piyasadaki para artış hızı ve hızla yükselen enflasyon nedeniyle sistem önce kısıtlandı daha sonra anapara ve kur farkı ödemeleri, Hazine’ye aşırı yük olmaya başlayınca kaldırıldı.
Ardından Demirel döneminde tekrar denenen sistem Bankların devlet karşısında güçlenmesi ve hazinenin yüklü miktarda borçlanmasıyla sonuçlandı aradan geçen yıllar borcu büyütecek ve krizi çözmek adına Türkiye IMF’in kapısını çalmak zorunda kalacaktı.
Geçmişteki örnekleri olumsuz ve sancılı görünse de yeni sistem yapısal olarak farklılıklar ile birlikte geliyor. Bu nedenle henüz başlamışken nasıl sonuçlanacağını ve ne gibi olumlu olumsuz yanlarının olacağını söylemek için erken olabilir.
Yeni sistemi daha iyi anlayabilmeniz ve kafanızda tam anlamıyla oturması için örnek senaryolarla yeni sistemden nasıl kazanç elde edebileceğinizi anlatmaya çalışacağız.
Örnekler İle Kur Korumalı Mevduat Sistemi
Kurdaki Artışın Faiz Getirisinden Yüksek Olduğu Durum
- Hesap açılış kuru: 1 USD = 10 TL
- Hesap açılış tutarı: 10.000 TL
- Vade: 92 Gün
- Örnek Faiz oranı: %15
- Müşterinin alacağı net faiz: 378,1 TL
- Vade sonunda döviz kuru: 1 USD = 15 TL
- Kur artışından kaynaklı elde edeceği getiri: 5.000 TL (%50 kur artışı x 10.000 TL = 5.000 TL)
- Aradaki 5.000 – 378.1 = 4.621,9 TL’lik tutar müşteriye ayrıca ödenecektir.
- Müşteri toplamda 5.000 TL gelir elde edecektir.
- Vade sonunda müşterinin 15.000 TL bakiyesi olacaktır.
Kurdaki Artışın Faiz Getirisine Eşit veya Düşük Olduğu Durum
- Hesap açılış kuru: 1 USD = 10 TL
- Hesap açılış tutarı: 10.000 TL
- Vade: 92 Gün
- Örnek Faiz oranı: %15
- Müşterinin alacağı net faiz: 378,1 T
- Vade sonunda döviz kuru: 1 USD = 10,3 TL
- Kur artışından kaynaklı elde edeceği getiri: 300 TL (%3 kur artışı x 10.000 TL = 3.00 TL)
- Mevduat faiz getirisi, kur artışından yüksek olduğu için müşteri mevduat faizini elde edecektir
- Müşteri 378,1 TL gelir elde edecektir.
- Vade sonunda müşterinin 10.378,1 TL bakiyesi olacaktır.
Vade Sonunda, Kurun Vade Başlangıcına Göre Azaldığı Durum
- Hesap açılış kuru: 1 USD = 10 TL
- Hesap açılış tutarı: 10.000 TL
- Vade: 92 Gün
- Örnek Faiz oranı: %15
- Müşterinin alacağı net faiz: 378,1 TL
- Vade sonunda döviz kuru: 1 USD = 8 TL
- Kur artışı olmadığı için müşteri direkt olarak mevduat faizini elde edecektir.
- Müşteri 3.781 TL gelir elde edecektir.
- Vade sonunda müşterinin 10.378,1 TL bakiyesi olacaktır.
Vadesinden Önce Kapatılan ve Döviz Kurunun Düştüğü Durum
- Hesap açılış kuru: 1 USD = 10 TL
- Hesap açılış tutarı: 10.000 TL
- Erken kapama tarihindeki döviz kuru: 1 USD = 8 TL
- Müşterinin hesabına düşük kur seviyesi olan erken kapama tarihindeki 1 USD = 8 TL üzerinden 8.000 TL bakiye aktarılır. Bu durumda müşterinin anaparası 2.000 TL azalacaktır.
Vade Sonunda, Kurun Vade Başlangıcına Göre Azaldığı Senaryo
- Hesap açılış kuru: 1 USD = 10 TL
- Hesap açılış tutarı: 10.000 TL
- Vade: 92 Gün
- Örnek Faiz oranı: %15
- Müşterinin alacağı net faiz: 378,1 TL
- Vade sonunda döviz kuru: 1 USD = 8 TL
- Kur artışı olmadığı için müşteri direkt olarak mevduat faizini elde edecektir.
- Müşteri 3.781 TL gelir elde edecektir.
- Vade sonunda müşterinin 10.378,1 TL bakiyesi olacaktır.
Vadesinden Önce Kapatılan ve Döviz Kurunun Aynı Kaldığı veya Yükseldiği Durum
- Hesap açılış kuru: 1 USD = 10 TL
- Hesap açılış tutarı: 10.000 TL
- Erken kapama tarihindeki döviz kuru: 1 USD = 12 TL
- Müşterinin hesabına düşük kur seviyesi olan açılış tarihindeki 1 USD = 10 TL üzerinden 10.000 TL bakiye aktarılır.
