Kırık burunlu heykeller
Eski Mısırlılar, toplumun firavunlarını, dini figürlerini ve varlıklı vatandaşları sergileyen sayısız heykeller yapan sanatsal şampiyonlardı. Ancak bu heykeller farklı insanları veya varlıkları tasvir etse de, birçoğu ortak bir özelliği paylaşıyor: kırık burunlar.
Burun kısımları kırılmış Eski Mısır Heykelleri
Heykellerin burunları neden kırık?
Bu kırık burun salgını çok yaygındır, buna yakalanmış heykeller gelişi güzel kazaların sonucu olup olmadığını veya daha uğursuz bir şeyin sebep olup olmadığını merak etmenizi sağlar. Görünüşe göre, cevap çoğu durumda ikincisidir.
New York’taki Metropolitan Sanat Müzesi’nde Mısır Sanatı Bölümü’nde küratör olan Adela Oppenheim şöyle diyor;
Bu heykellerin burunu kırıldı, çünkü birçok eski Mısırlı, heykellerin bir yaşam gücüne sahip olduğuna inanıyordu. Ve karşıt bir güç, devre dışı bırakmak istediği bir heykelle karşılaşırsa, bunu yapmanın en iyi yolu, heykelin burnunu kırmak olurdu.
Mısırlılar da heykellerin tam anlamıyla nefes aldığını düşünmedi. Hava solumadıklarını biliyorlardı, bunu görebiliyorlardı. Öte yandan, heykellerin bir yaşam gücü var ve yaşam gücü burundan geliyor, böyle nefes alıyorsunuz düşüncesi hakimdi.
Kırık burunlu bir antik mısır heykeli
Eski Mısır heykelleri
Heykellerin bir yaşam gücüne sahip olduğu inancı o kadar yaygındı ki tapınakları, mezarları ve diğer kutsal yerleri parçalayan, yeniden kullanan, soyan veya zarar veren insanlar, heykellerin davetsiz misafirlere bir şekilde zarar verebilecek yaşam güçlerine sahip olduğuna inanırdı. Bu nedenle onların burunlarını kırarak kendilerince etkisiz hale getirirlerdi.
İnsanlar buna hiyeroglifler veya diğer hayvan veya insan imgeleri hakkında bile inanırlardı. Temel olarak onu öldürmek zorundasınız ve bunu yapmanın bir yolu, heykelin veya görüntünün burnunu kesmekti, böylece nefes alamıyordu. Ancak, bazen sadece burunla yetinmediler.
Bazıları da yaşam gücünü devre dışı bırakmak için yüzü, kolları ve bacakları parçaladı veya hasar verdi. Heykellerin doğal olarak devrildiği bazı durumlar vardır ve sonuç olarak çıkıntı kısım olan burun kırılmıştır. Rüzgar ve yağmur gibi elementlerden kaynaklanan erozyon da bazı heykellerin burnunu yıpratmıştı. Ancak genellikle heykel üzerindeki kesik işaretlerine bakarak bir burnun kasıtlı olarak yok edilip edilmediğini söyleyebilirsiniz.
Burun kısmı tahrip edilmiş Sfenks
Sfenks heykelinin burnuna ne oldu?
MS 1378’de Mısırlı köylüler, sel döngüsünü kontrol etme umuduyla Büyük Sfenks’e adaklar sundular ve bu da başarılı bir hasatla sonuçlanacaktı. Bu adanmışlık gösterisine öfkelenen Sa’im el-Dahr, Sfenksin burnunu parçaladı ve daha sonra gerçekleştirdiği bu davranış nedeniyle idam edildi.
