Latin dillerinin en zoru olarak adlandırılan Romence hakkında ne biliyorsunuz? Böyle bir dili daha önce duydunuz mu veya birileri konuşurken fark ettiniz mi? İşte Romence’nin yapısı ve konuşulduğu ülkeler.
Romence dili Latin dilleri ailesinden ve Romance dillerinin Doğu alt grubundan Hint-Avrupa dilidir. Romence, Latin dilleri arasında, İspanyolca, Portekizce, Fransızca ve İtalyanca’yı takip eden Avrupa’da en çok konuşulan diller arasında beşinci sıradadır.
Tipolojik farklılaşma nedenlerinden dolayı, karşılaştırmalı dilbilimde Dacoromanian dili veya Dacoromanian lehçesinde de Romence dili denir. Ayrıca hem Romanya’da hem de Moldova Cumhuriyeti’nde ana dil olarak kabul edilmiştir. Moldova nüfusunun yaklaşık % 75’i romence konuşmaktadır.
Romence Dili Dünyada Kaç Ülkede Konuşuyor?
Romen dili dünya çapında 28 milyon kişi tarafından konuşulmakta olup, bunların yaklaşık 24 milyon kişinin anadilidir. Romence Voyvodina Özerk Bölgesi’nin (Sırbistan) altı resmi dilinden biri olarak kabul edilir. Aynı zamanda Latin Birliği veya Avrupa Birliği gibi çeşitli uluslararası topluluk ve kuruluşlarda resmi veya idari dil olarak kabul görmüştür. (1 Ocak 2007’den beri).
Romence’yi biraz zorlaştıran şey, ‘aksan’ adı verilen özel harfleridir. Bunlar: ă, büyülü kelimedeki ikinci ‘a’ gibi telaffuz edilir; ş, ‘sh’ olarak telaffuz edilir. ‘Ț’ ‘ts’ olarak telaffuz edilir. Diğer â ve î, telaffuz edilmesi en zor olanlarıdır. România’da bulunan â’yı telafuzu diğer dillere göre çok daha zordur. Î’ye gelince, Türkçe’deki I gibi telafuz edilir.’
Romanya Dışında Romence Nerelerde Konuşuluyor?
Moldova Cumhuriyeti, resmi dil olarak, 2,5 milyon kişi tarafından ana dil olarak konuşulmaktadır.
Chernivtsi bölgesi, Ukrayna yerel düzeyde resmi dil olarak, bölge nüfusunun %19.80’ini temsil eden 182.000’den fazla kişinin ana dilidir.
Bugeac, yerel düzeyde resmi dil olarak Ukrayna, bölge nüfusunun %13’ünü temsil eden 80000’den fazla kişinin ana dilidir.
Voyvodina Özerk Bölgesi, Sırbistan, resmi dil olarak kabul edilmiştir.
Romanya ve Moldova Cumhuriyeti ile komşu ülkeler, yani Ukrayna, Macaristan, Sırbistan (Timoc Vadisi) ve Bulgaristan konuşulmaktadır.
Asya’da Romence konuşan en büyük topluluk, 1995’te Romen dilinin nüfusun %5’i tarafından konuşulduğu ve Romanya’dan İsrail’e göç nedeniyle İsrail’de bulunmaktadır.
Romence, Romanya’da öğrenim gören Ortadoğu’dan Araplar tarafından yabancı dil olarak konuşulmaktadır. Orta Doğu’dan neredeyse yarım milyon Arap’ın 1980’lerde Romanya’da okuduğu ve Rumen dilini bildiği tahmin edilmektedir.
Özellikle Moldova RSS’sinden Moldovalıların toplu sürgünleri yoluyla Rumen dili Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Rusya, Tacikistan ve Türkmenistan’da bir azınlık dili haline gelmiştir.
Romen konuşmacılar ayrıca İtalya, İspanya, Amerika Birleşik Devletleri, Kanada, Fransa, Portekiz, Kıbrıs, Almanya veya Avustralya (krş. Romenler) gibi birçok batı ülkesinde (göç nedeniyle) bulunur. 3.000.000’dan fazla Romence konuşmacı yasal olarak Avrupa ve Kuzey Amerika’da yaşamaktadır.
Romence, Prodromu ve Lacu şapellerinde konuşulan Yunanistan’ın özerk bir bölgesi olan manastır devleti Athos Dağı’nda dini hizmetlerin düzenlendiği beş dilden biridir.
Daha fazla bilgi için romanyaegitim.com‘u ziyaret edebilirsiniz.
